آینده آبخوان‌های استان در گرو مدیریت منابع و مصارف آب
مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت سهامی آب منطقه‌ای یزد از مدیریت جدی‌تر منابع و مصارف آب جهت جلوگیری از افت آبخوان‌های استان خبر داد.
محمد علی امیربیکی، مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای یزد گفت: تنها راه علاج این بحران ادامه جدی‌تر مدیریت منابع و مصارف آب در راستای کاهش برداشت از آبخوان‌ها متناسب با میزان تغذیه و حجم آب ورودی به آن‌ها است.
او افزود: نتایج حاصل از اندازه‌گیری ماهانه و بررسی سطح آب حدود ۴۴۰ حلقه چاه مشاهده‌ای در مناطق مختلف استان یزد در سال آبی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ (از ابتدای مهرماه سال ۱۴۰۱ تا پایان شهریورماه سال ۱۴۰۲) توسط گروه آب‌های زیرزمینی مدیریت مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای یزد نشان دهنده افت سطح آب زیرزمینی در تمامی آبخوان‌های استان در طول دوره زمانی مذکور است.
امیر بیکی با بیان اینکه بررسی‌ها نشان دهنده افزایش افت سطح آب زیرزمینی در سال آبی گذشته نسبت به افت متوسط سطح آب زیرزمینی طی دوره آماری، در اکثر آبخوان‌های استان است، افزود: بیشترین افت سطح آب مربوط به آبخوان‌های صاحب آباد، مروست، ابرکوه، یزد-اردکان و بهادران به ترتیب با ارقام ۱۲۳، ۱۰۲، ۹۰، ۵۴ و ۵۴ سانتی متر در سال و کمترین افت سطح آب مربوط به آبخوان کویر اله آباد و برابر با ۱ سانتی متر در سال بوده است.
مدیر مطالعات پایه منابع آب ابراز کرد: باتوجه به افت سطح آب زیرزمینی در تمامی آبخوان‌های استان در سال آبی گذشته، تمامی آبخوان‌ها در طول دوره یاد شده دچار کسری حجم مخزن آب زیرزمینی نیز بوده اند.
امیربیکی خاطر نشان کرد: بیشترین کسری حجم مخزن آب زیرمینی در سال آبی گذشته با توجه به میزان افت سطح آب، مساحت آبخوان‌ها و ضریب ذخیزه آن‌ها، مربوط به آبخوان‌های یزد- اردکان، ابرکوه و مروست به ترتیب با ارقام ۱۲۰، ۵۰ و ۲۶ میلیون مترمکعب در سال و کمترین کسری حجم مخزن آب زیرزمینی مربوط به آبخوان کویر اله آباد و برابر با ۰۵/۰ میلیون مترمکعب در سال بوده است.
او گفت: مجموع کسری حجم مخزن آبخوان‌های استان در سال آبی گذشته حدود ۲۸۵ میلیون مترمکعب بوده است که در مقایسه با متوسط کسری حجم مخزن آبخوان‌های استان در دراز مدت (حدود ۲۴۰ میلیون مترمکعب در سال) حدود ۴۵ میلیون مترمکعب افزایش یافته است.
امیربیکی با اشاره به اینکه سیاست‌های طرح احیاء و تعادل بخشی آب‌های زیرزمینی در راستای مدیریت منابع و مصارف آب و کاهش برداشت از آبخوان‌ها متناسب با میزان تغذیه و حجم آب ورودی به آن‌ها است، افزود: افت پیاپی سطح آب و کسری فزاینده حجم مخزن آب زیرزمینی در تمامی آبخوان‌های استان به دلیل برداشت از آب‌های زیرزمینی به صورت بی رویه و بیش از توان آن‌ها صورت می‌گیرد.
گفتنی است برداشت بیش از حد از آب‌های زیرزمینی علاوه بر مشکلات کمّی و افت روزافزون سطح آب ، باعث ایجاد مشکلات کیفی گسترده‌ای نیز در آبخوان‌های استان شده است. با توجه به اینکه اکثر آبخوان‌های فلات مرکزی ایران و از جمله آبخوان‌های استان یزد در مجاورت مناطق کویری واقع شده‌اند، یکی از مهم‌ترین دلایل تخریب روزافزون کیفیت آب این آبخوان‌ها، افزایش بیش از حد برداشت از آب زیرزمینی طی سال‌های گذشته و متعاقب آن پایین افتادن قابل توجه سطح آب در آبخوان‌ها، برعکس شدن جهت جریان طبیعی آب زیرزمینی و در نتیجه هجوم آب‌های شور کویری به طرف سفره‌های آب شیرین است.
